Şifa Kaynağı: Memecik Zeytini ve Zeytinyağı

Şifa Kaynağı: Memecik Zeytini ve Zeytinyağı

Memecik zeytini, asimetrik oval yapısı ve meyve ucundaki hafif bükümü ile kolayca ayırt edilebilir. Zeytinin olgunluğuna göre rengi, sarımsı – yeşil tonları arasında dolanır. Olgun hali ise koyu vişne – siyah renktedir. Memecik zeytini irice ve ufak çekirdeklidir. Olgun meyvesi orta sertliktedir. Meyvesi yağlık ve sofralık olarak değerlendirilebilir. Taşarası, Aşıyeli, Tekir, Gülümbe, Şehir, Yağlık olarak da bilinir.

Memecik ağacı, cins olarak güçlü bir gövdeye sahiptir. Dalları toplu yuvarlak taç şeklindedir. Gri-yeşil yapraklar, güneşte gümüşi bir parıltı yayar. Çiçeklenme dönemi Nisan sonu başlar. Mayıs sonu ve Haziran başı ilk meyveler belirir. Kasım ayının ortalarında meyveler olgunlaşmaya başlar. Memecik cinsi, değişken doğa koşullarına, kuraklık ve soğuğa karşı dirençlidir. 

Memecik zeytinyağı koyu yeşilimsi sarı renkte, sert/orta-yoğun meyvemsi tatta, turunç, portakal, badem ve defne aromalarının eşlik ettiği zengin duyusal özelliklere sahiptir. Yoğun antioksidan bileşenler genizde keskin olmayan, hafif yanma hissi uyandırır. Memecik’in damağı yormayan hafif bir acısı vardır. Memecik zeytini α-tokoferol (E Vitamini) ve fenoller açısından oldukça zengindir. Anti-oksidan ve besleyici özellikleri nedeniyle insan sağlığı açısından çok değerlidir.

21-22 Kasım’da düzenlenen Milas 2. Zeytin Hasat Şenliğine panelist olarak katılan Ege Üni. Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi ve aynı zamanda Ekolojik Tarım Organizasyonu Derneği Onursal Başkanı Prof. Dr. Uygun Aksoy, panelde yaptığı konuşmada  “Polifenollerin insan sağlığı için çok yararlı olduğunu, kanser önleyici özelliği bulunduğunu ve Memecik türü zeytinlerden elde edilen zeytinyağının, Gemlik türü zeytinlerden elde edilen zeytinyağına göre 4 kat daha fazla polifenol içerdiğini, memecik zeytinyağının bir bakıma ilaç niteliğinde olduğunu” söylemiştir.

Polifenol nedir ve ne işe yarar? Polifenoller, her molekülde birden fazla fenol grubunun bulunduğu bileşiklerdir. Polifenoller genelde bitkilerde bulunur ve bitkilerin renklenmelerinden, örneğin sonbahardaki yaprak renklerinden sorumludurlar.

Antioksidan özelliklerinden dolayı insan sağlığına muhtemel faydaları vardır. Antioksidan polifenollerin, oksidatif stresi (reaktif oksijen ile meydana gelen stres) azaltmalarından dolayı kardiyovasküler hastalık ve kanser risklerini de azalttığına dair bulgular vardır. Bu bileşiklerin, Alzheimer hastalığının başlangıcını da geciktirdiği gözlenmiştir. Asitsiz zeytinyağı önemli bir polifenol kaynağıdır. Polifenoller antioksidan olarak insan vücudundaki çeşitli nedenlerle oluşmuş serbest radikalleri temizleme kabiliyetine sahiptirler. Ayrıca, ağır ve radyoaktif metalleri şelatlama konusunda, polifenoller oldukça etkilidirler. Diğer deyişle polifenoller çeşitli reaktif oksijen türlerini hücrelerden uzaklaştırarak, metabolizmayı zinde tutarlar. İnsanlara diğer faydaları Koroner arter hastalığı gibi enflamasyonlu hastalıklarda azalmaya neden olmaktadır.

Bitkiler tarafından üretilen bir antibiyotik olan resveratrol gibi bazı polifenol antioksidanları, tümör oluşumu ve gelişimini önlemektedir. Polifenollerin yaşlanmayı yavaşlatıcı özelliği yanı sıra derideki kırışıklıkları da giderdiği tespit edilmiştir. Polifenoller birçok deri üstü ve deri altı hastalıkları (kıl dönmesi gibi) tedavisinde kullanılmaktadır.